*sneak preview – τεύχος #4

     

ΤΕΥΧΟΣ #4 ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ 2015

Το περιοδικό Ιστορία της τέχνης –το μοναδικό στη χώρα μας περιοδικό ακαδημαϊκού και ερευνητικού προσανατολισμού με εξειδίκευση στο πεδίο της ιστορίας και της θεωρίας της τέχνης από την Αναγέννηση έως τις μέρες μας– έφτασε στο τέταρτο τεύχος του (Καλοκαίρι 2015). Η έως τώρα πορεία του ενισχύει τη βεβαιότητά μας ότι το κοινό που ενδιαφέρεται να μάθει περισσότερα για την τέχνη και την ιστορία της στην Ελλάδα και τον κόσμο αυξάνεται εντυπωσιακά και στη χώρα μας. Στο ίδιο συμπέρασμα μας οδηγεί και η επισκεψιμότητα των δικτυακών τόπων όπου το περιοδικό έχει ηλεκτρονική παρουσία.

Στο τεύχος #4 (Καλοκαίρι 2015) περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, ένα κείμενο για τον έλληνα ποιητή και τεχνοκρίτη διεθνούς φήμης Νικόλαο Κάλας, μια κριτική αποτίμηση του έργου της πρωτοπόρου αμερικανίδας ιστορικού τέχνης Linda Nochlin, μια εκτενής αναφορά στα σωματεία εικαστικών τεχνών που λειτούργησαν ως πυλώνες της καλλιτεχνικής δραστηριότητας την προπολεμική αλλά και πρώτη μεταπολεμική περίοδο, μια κριτική παρουσίαση της επίδρασης της μινωικής και μυκηναϊκής τέχνης στο ελάχιστα έως τώρα μελετημένο έργο του αρχιτέκτονα Νικόλαου Ζουμπουλίδη, ένα κείμενο για την Guernica του Πικάσο γραμμένο από τον κορυφαίο βρετανό ιστορικό τέχνης T. J. Clark, μια εκτενής βιβλιοκρισία του ομότιμου γερμανού καθηγητή ιστορίας της τέχνης Otto Karl Werckmeister για τη νέα γερμανική έκδοση του δοκιμίου του Walter Benjamin «Το έργο τέχνης την εποχή της δυνατότητας της τεχνικής του αναπαραγωγής», μια ενδελεχής εξέταση του αγιογραφικού έργου του Θεόφιλου σε σχέση με τη δημοσίευση έξι εικόνων στον κατάλογο της έκθεσης του Τελλογλείου «Τιμή στον Tériade», μια Αναφορά του αστυνομικού επιθεωρητή για τη δραστηριότητα του Πικάσο στο Παρίσι (1901), το κείμενο του αμερικανού καλλιτέχνη Barnett Newman για την έννοια του «Υψηλού» (1948), το περίφημο, αν και μάλλον άγνωστο, Άσμα του Giotto για την πενία, μια κριτική επισκόπηση των εκδόσεων και των μεταφράσεων των Βίων του Vasari και, φυσικά, βιβλιογραφικές πληροφορίες, κριτική παρουσίαση σημαντικών εκθέσεων και βιβλιοκριτική.

[*ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ #4]

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ #4

Περιοδικό

Ιστορία της Τέχνης

CORPUS

Ειρήνη Μαρινάκη, διδάκτωρ, Τhe London Consortium

«Ο Νικόλαος Κάλας και το σκάκι: η τέχνη ως παιχνίδι, το παιχνίδι ως τέχνη»

Λουίζα Αυγήτα, διδάκτωρ, City University London

«Διεκδικώντας την ιστορία. Η φεμινιστική οπτική της Linda Nochlin»

Σπύρος Μοσχονάς, διδάκτωρ, ΕΚΠΑ

«Τα καλλιτεχνικά σωματεία στην Ελλάδα: 1930-1955»

Θανάσης Θ. Σωτηρίου, μεταπτυχιακό δίπλωμα ιστορίας της τέχνης, ΕΚΠΑ – Βασιλική Πλιάτσικα, διδάκτωρ, ΕΚΠΑ

«H επίδραση της μινωικής και μυκηναϊκής τέχνης στο έργο του αρχιτέκτονα Νικόλαου Ζουμπουλίδη»

ΞΕΝΙΑ

[Εδώ φιλοξενούνται κείμενα ιστορικών τέχνης που δραστηριοποιούνται εκτός Ελλάδας και έχουν κατά κανόνα γραφτεί σε ξένη γλώσσα. Τα κείμενα αυτά είτε είναι γραμμένα ειδικά για το περιοδικό είτε έχουν δημοσιευθεί την τελευταία πενταετία και αποτελούν ευγενική παραχώρηση του συγγραφέα τους. Τα κείμενα επιλέγονται και μεταφράζονται με ευθύνη της Σύνταξης.]

T. J. Clark, ομότιμος καθηγητής, University of California, Berkeley

«Η Guernica του Picasso»

Mετάφραση από τα αγγλικά: Άννυ Μάλαμα

OPINIO

Otto Karl Werckmeister, ομότιμος καθηγητής, Northwestern University, Evanston, IL

«Όχι άλλο Benjamin! Η νέα έκδοση του δοκιμίου του Walter Benjamin: «Το έργο τέχνης την εποχή της δυνατότητας της τεχνικής του αναπαραγωγής»»

Mετάφραση από τα αγγλικά: Τιτίνα Κορνέζου

DATA

Μαρία Γ. Μόσχου, διδάκτωρ, ΕΚΠΑ

«Το αγιογραφικό έργο του Θεόφιλου και η δημοσίευση έξι εικόνων στον κατάλογο της έκθεσης του Τελλογλείου «Τιμή στον Tériade»»

ΠΗΓΕΣ / ΤΕΚΜΗΡΙΑ  [Σε αυτό το τμήμα του περιοδικού δημοσιεύονται γραπτά τεκμήρια, εκδομένα ή ανέκδοτα, που υπέχουν θέση πρωτότυπης πηγής για την ιστορία της τέχνης. Εδώ θα περιλαμβάνεται λοιπόν ενδεικτικά «από τη μια, ένα παλαιότερο σώμα κειμένων περί τέχνης όπως τεχνικές οδηγίες για καλλιτέχνες, εγχειρίδια και οδηγούς για ειδήμονες, βιογραφίες καλλιτεχνών και κείμενα θεωρίας της τέχνης πριν από τη συγκρότηση μιας επιστημονικής ιστορίας της τέχνης [Kunstwissenschaft] και, από την άλλη, νεότερα περί τέχνης γραπτά, στο μέτρο που δεν διεκδικούν επιστημονικο-ακαδημαϊκό καθεστώς» [1] . Τα δημοσιευμένα τεκμήρια –όταν είναι ξενόγλωσσα– παρουσιάζονται σε ελληνική απόδοση ενώ τα αδημοσίευτα μεταγράφονται ή/και μεταφράζονται. Η δημοσίευση ή/και η μετάφραση των τεκμηρίων πραγματοποιείται με την ευθύνη της Σύνταξης, συνοδεύεται από σύντομη εισαγωγή και, όταν κρίνεται απαραίτητο, από πραγματολογικές παρατηρήσεις. Ο στόχος της δημοσίευσης των πηγών και των τεκμηρίων είναι διττός: από τη μια συλλέγεται ένα σώμα κειμένων χρήσιμων για την έρευνα ή τη διδασκαλία της ιστορίας της τέχνης και από την άλλη δίνεται ένα έναυσμα για την ενεργοποίηση του ενδιαφέροντος γύρω από ζητήματα που τις περισσότερες φορές, τουλάχιστον στη χώρα μας, δεν έχουν επαρκώς συζητηθεί.]

1. E. H. Gombrich, “Kunstliteratur” στο Atlantisbuch der Kunst: eine Enzyklopädie der bildendenKünste, Ζυρίχη, Atlantis Verlag, 1952, σσ. 665-679, αγγλ. μτφρ. Max Marmor, “The literature of art”, Art Documentation, 11, (1), Άνοιξη 1992, σσ. 3-8, το παράθεμα σ.3.

Αναφορά του αστυνομικού επιθεωρητή για τη δραστηριότητα του Picasso στο Παρίσι (1901) Επιμέλεια-μετάφραση από τα γαλλικά: Νίκος Δασκαλοθανάσης

Barnett Newman, Το Υψηλό συμβαίνει τώρα (1948)

Μετάφραση από τα αγγλικά: Νάσια Τσάτσου, πτυχίο θεωρίας και ιστορίας της τέχνης, ΑΣΚΤ

Άσμα του Giotto, ζωγράφου εκ Φλωρεντίας

Μετάφραση από τα ιταλικά: Βασιλική Δανιήλ, μεταπτυχιακό δίπλωμα ιστορίας της τέχνης, Πανεπιστήμιο Κρήτης

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΑ

[Σε αυτό το τμήμα του περιοδικού παρουσιάζονται, με ευθύνη της Σύνταξης, πληροφορίες οι οποίες οροθετούν από βιβλιογραφική άποψη συγκεκριμένα ερευνητικά ζητήματα που αφορούν την ιστορία και τη θεωρία της τέχνης. Τα διάσπαρτα βιβλιογραφικά δεδομένα που συγκεντρώνονται εδώ και τα σύντομα συνοδευτικά σχόλια δεν στοχεύουν στη διεξοδική καταγραφή και αξιολόγηση των βιβλιογραφικών πληροφοριών αλλά στον λειτουργικό προσανατολισμό του χρήστη τους.]

Παναγιώτης Κ. Ιωάννου

Οι Vite του Vasari: εκδόσεις, μεταφράσεις και μελέτες

Νίκος Δασκαλοθανάσης

Βιβλιογραφία για τις περί τέχνης πηγές της αρχαιότητας

ΒΙΒΛΙΑ

Ιάνθη Ασημακοπούλου, μεταδιδακτορική ερευνήτρια, ΕΚΠΑ

Α. Richard Turner, Η Αναγέννηση στη Φλωρεντία: Η γένεση μιας νέας τέχνης, Η Ιταλική Αναγέννηση: Αρχιτεκτονική, Γλυπτική, Ζωγραφική

Αλέξανδρος Διαμαντής, μεταπτυχιακό δίπλωμα ιστορίας της τέχνης, Πανεπιστήμιο Κρήτης

Κωνσταντίνος Βασιλείου (επιμέλεια), Τέχνη και Δημιουργικότητα. Μια ανθολογία

Κώστας Τσιαμπάος, λέκτορας, ΕΜΠ

Josep-Maria Montaner, Ιστορία της σύγχρονης αρχιτεκτονικής: κινήματα, ιδέες και δημιουργοί στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα

ΕΚΘΕΣΕΙΣ

Νίκος Αξαρλής, BA στις Καλές Τέχνες, Nottingham University

MALEVICH: REVOLUTIONARY OF RUSSIAN ART

Tate Modern, Λονδίνο

16 Ιουλίου – 26 Οκτωβρίου 2014

Στρατής Πανταζής, διδάκτωρ, The University of Manchester

MICHELANGELO PISTOLETTO

Φεστιβάλ Αισχυλείων, Παλαιό Ελαιουργείο, Eλευσίνα

30 Αυγούστου – 5 Οκτωβρίου 2014

Άνη Κοντογιώργη, διδάκτωρ, ΑΠΘ

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΡΑΛΛΗΣ. ΜΕ ΤΟ ΒΛΕΜΜΑ ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΗ

Μουσείο Μπενάκη, Κτηριακό συγκρότημα Κεραμεικού-Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης

17 Δεκεμβρίου 2014 – 22 Φεβρουαρίου 2015

Πόπη Σφακιανάκη, υποψήφια διδάκτωρ, Πανεπιστήμιο Κρήτης

ΤΙΜΗ ΣΤΟΝ TÉRIADE

Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών

14 Νοεμβρίου 2014 – 18 Μαρτίου 2015

Αλέξανδρος Τενεκετζής, διδάκτωρ, Πανεπιστήμιο Κρήτης

ΕΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ

Κέντρο Τεχνών του Δήμου Αθηναίων, Πάρκο Ελευθερίας,

29 Οκτωβρίου – 30 Νοεμβρίου 2014

© κειμένων: εκδόσεις futura / οι συγγραφείς Με εξαίρεση τη χρήση αποσπασμάτων υπό την προϋπόθεση της ρητής αναφοράς της πηγής, δεν επιτρέπεται η αναδημοσίευση/αναπαραγωγή οποιουδήποτε τμήματος του περιοδικού χωρίς τη γραπτή άδεια του εκδότη.      

[*Corpus & Data; abstracts #4]

ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ #4

Περιοδικό

Ιστορία της Τέχνης

Corpus

Ειρήνη Μαρινάκη

Ο Νικόλαος Κάλας και το σκάκι: η τέχνη ως παιχνίδι, το παιχνίδι ως τέχνη

Ο Νικόλαος Κάλας (1907-1988) αναφέρεται συχνά στα κείμενα του στην σπουδαιότητα των παιχνιδιών ως πολιτιστικά φαινόμενα. Το άρθρο εστιάζει στις ιδέες του Κάλας για τα παιχνίδια και την σχέση τους με την υπερρεαλιστική σκέψη και την σύγχρονη τέχνη της εποχής του. Παρουσιάζει την έκθεση-αφιέρωμα στο σκάκι , The Imagery of Chess (1944-45), που οργανώθηκε από τους Marcel Duchamp, Max Ernst και Julien Levy στην Νέα Υόρκη και την συμμετοχή του Κάλας σε αυτήν. Η «υπερρεαλιστική σκακιέρα» από καθρέφτη και κρασί, που εξέθεσε σε συνεργασία με τον André Breton καθώς και οι αφορισμοί τους Profanation, Α Game of Chess που την συνόδευαν, σχολιάζονται εκτενώς σε σχέση με πρώιμα και μεταγενέστερα κείμενα του Κάλας για το παιχνίδι.

Η Ειρήνη Μαρινάκη είναι διδάκτωρ του Τhe London Consortium (University of London). H διδακτορική της διατριβή με τίτλο Nicolas Calas: Critic and Curator (2012) είχε ως αντικείμενο τα κριτικά κείμενα, την επιμέλεια εκθέσεων και τις διαλέξεις του Νικόλαου Κάλας, την περίοδο της παραμονής του στην Αμερική. Αυτή την περίοδο ετοιμάζει ένα βιβλίο με το ίδιο θέμα (υπό έκδοση στα αγγλικά το 2016) και, ταυτοχρόνως, μελετά τα ανέκδοτα κείμενα του Νικόλαου Κάλας για τον Hieronymus Bosch. [marinakiirinaki@gmail.com]

Λουίζα Αυγήτα 

Διεκδικώντας την ιστορία. Η φεμινιστική οπτική της Linda Nochlin

Σε αυτό το κείμενο γίνεται μια κριτική ανάλυση της φεμινιστικής προσέγγισης στην ιστορία της τέχνης, όπως αυτή διαμορφώνεται στο συγγραφικό έργο της Linda Nochlin. Το κείμενο εστιάζει στις μεταβολές του λόγου και της μεθοδολογίας της που αντανακλώνται στην πραγμάτευση της έννοιας της αλήθειας. Οι μεταβολές αυτές διερευνώνται μέσα στο πλαίσιο της μετάβασης από τη μαχητική φεμινιστική ιστορίας της τέχνης της δεκαετίας 1970, που εκφράζεται σε κείμενά της όπως το εμβληματικό «Γιατί δεν υπήρξαν σπουδαίες γυναίκες καλλιτέχνες;» (1971), στον μεταμοντέρνο εκλεκτικισμό των δεκαετιών 1980 και 1990.

Η Λουίζα Αυγήτα είναι ιστορικός, κριτικός και θεωρητικός τέχνης και διδάκτορας του Πανεπιστημίου City του Λονδίνου. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα επικεντρώνονται σε ζητήματα σύγχρονης τέχνης που σχετίζονται με τον σύγχρονο επιμελητικό λόγο και τις πολιτιστικές πολιτικές, την τέχνη των Βαλκανικών χωρών και της Ανατολικής Ευρώπης, καθώς και τον προσδιορισμό της καλλιτεχνικής εργασίας. Είναι πανεπιστημιακή υπότροφος του Πανεπιστημίου των Ιωαννίνων. [lavgita@gmail.com]

Σπύρος Μοσχονάς

Τα καλλιτεχνικά σωματεία ως πυλώνες της καλλιτεχνικής δραστηριότητας (1930-1955)

Στο άρθρο παρουσιάζεται περιληπτικά το φαινόμενο της οργάνωσης των Ελλήνων καλλιτεχνών σε επαγγελματικά σωματεία και ομάδες κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου και κατά τους πρώτους μεταπολεμικούς χρόνους, προκειμένου να φωτιστεί ο καταλυτικός ρόλος των συλλογικών ενώσεων στα εικαστικά ζητήματα. Τα σωματεία του Μεσοπολέμου –εκτός της πλούσιας εκθεσιακής δράσης τους, μέσω της οποίας ανέδειξαν πλήθος νέων δημιουργών– ανέπτυξαν έντονη συνδικαλιστική δραστηριότητα, ενώ στα μεταπολεμικά χρόνια, συνέβαλαν στην αναβίωση της αγοράς και στην καθιέρωση νεωτερικών τάσεων, προτού η σχετική ομαλοποίηση της καλλιτεχνικής και κοινωνικής ζωής και η άνθηση των αιθουσών τέχνης τα οδηγήσει σε εξαφάνιση.

Ο Σπύρος Μοσχονάς είναι διδάκτωρ Ιστορίας της Τέχνης του ΕΚΠΑ. Η διδακτορική του διατριβή έχει τίτλο «Καλλιτεχνικά σωματεία και ομάδες τέχνης στην Ελλάδα κατά το πρώτο μισό του 20ού αιώνα: η σημασία και η προσφορά τους» (Αθήνα 2010). Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εστιάζουν στη νεοελληνική τέχνη και ειδικότερα στη μνημειακή εκκλησιαστική ζωγραφική, στη θεματική της θαλασσογραφίας, σε ζητήματα τέχνης και αγοράς και στις σχέσεις Κράτους-εικαστικών καλλιτεχνών. [spmosch@hotmail.com]

Θανάσης Θ. Σωτηρίου – Βασιλική Πλιάτσικα

H επίδραση της μινωικής και μυκηναϊκής τέχνης στο έργο του αρχιτέκτονα Νικόλαου Ζουμπουλίδη

Ο αρχιτέκτονας Νικόλαος Ζουμπουλίδης (Σινασός Καππαδοκίας 1888-Αθήνα 1969), σχεδιάζοντας ή συμβάλλοντας καθοριστικά στο σχεδιασμό ενός μεγάλου αριθμού τραπεζικών κτιρίων ανά την επικράτεια, υπήρξε ένας σημαντικός συνδιαμορφωτής της εικόνας της δημόσιας μεσοπολεμικής αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα. Σε ένα τμήμα αυτής της παραγωγής του, αλλά και σε κτίρια ιδιωτικής χρήσης που σχεδίασε, ο Ζουμπουλίδης χρησιμοποίησε μορφολογικά και διακοσμητικά δάνεια από τη μινωική και μυκηναϊκή αρχαιότητα και τις σύγχρονές του αρχαιολογικές αποκαταστάσεις. Στο άρθρο εντοπίζονται και αναλύονται αυτά τα στοιχεία του έργου του, επισημαίνονται τα πρότυπά του και ερμηνεύεται η συγκεκριμένη τάση του, στο ευρύτερο πλαίσιο της πρόσληψης της μινωικής και μυκηναϊκής αρχαιότητας στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα.

Ο Θανάσης Σωτηρίου είναι κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος ιστορίας της τέχνης του ΕΚΠΑ και εργάζεται στο Υπουργείο Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων. Τα τρέχοντα ερευνητικά του ενδιαφέροντα αφορούν την πρόσληψη της μινωικής και μυκηναϊκής αρχαιότητας στο πεδίο της εικαστικών τεχνών και της αρχιτεκτονικής στον 20ό αιώνα. [athsotiriou@yahoo.gr]

Η Βασιλική Πλιάτσικα είναι διδάκτωρ του ΕΚΠΑ και εργάζεται στο Υπουργείο Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων. Ασχολείται, μεταξύ άλλων, με την πρόσληψη της ελληνικής αρχαιότητας στις εφαρμοσμένες τέχνες τον 20^ό αιώνα. [vassilikipliatsika@gmail.com]

Data

Μαρία Μόσχου

Το αγιογραφικό έργο του Θεόφιλου και η δημοσίευση έξι εικόνων στον Κατάλογο της έκθεσης του Τελλογλείου «Τιμή στον Tériade / Hommage à Tériade»

Στο κείμενο παρουσιάζoνται στοιχεία για το αγιογραφικό έργο του Θεόφιλου Χατζημιχαήλ και ασκείται κριτική στη δημοσίευση έξι φορητών εικόνων στον Κατάλογο της έκθεσης του Τελλογλείου «Τιμή στον Tériade / Hommage à Tériade» (Θεσσαλονίκη 14.11.2014-19.4.2015). Αμφισβητείται η κρατούσα αντίληψη ότι η αγιογραφική παραγωγή του ζωγράφου είναι εξαιρετικά περιορισμένη και εξετάζονται οι εικόνες της έκθεσης, οι οποίες παρουσιάζονται ως σώμα σπάνιων πρώιμων έργων του Θεόφιλου, λαμβάνοντας υπόψη χρονολογικά στοιχεία και υφολογικά χαρακτηριστικά με σημείο αναφοράς αγιογραφικά του έργα. Η κριτική περιλαμβάνει τον έλεγχο των πληροφοριών που παρουσιάζονται στο ιστορικό προέλευσης και στα λήμματα των εικόνων της δημοσίευσης, καθώς και στην παρουσίαση των έργων στην έκθεση, θέτοντας υπό ισχυρή αμφισβήτηση ότι αποτελούν στο σύνολό τους έργα του Θεόφιλου.

Η Μαρία Γ. Μόσχου είναι διδάκτωρ Ιστορίας της Τέ­χνης του Τμήματος Επικοινωνίας και Μέσων Μα­ζι­­­­­­­κής Ενη­­­­μέρωσης (ΕΚΠΑ). Τα ερευ­­νη­­­τι­κά της εν­δι­α­­φέ­ρο­­­ντα εστιάζονται στην ιστο­ρία και την κρι­τι­κή της τέχνης του 20ού αιώνα με έμ­φαση στην υποδοχή της λαϊκής τέχνης καθώς και στην έντυπη λαϊκή εικονογραφία. [moschoumaria@yahoo.com]

Δημόσια Πρόσκληση – Ερευνητικές Προτάσεις

*

Εταιρεία Ελλήνων Ιστορικών Τέχνης (Ε.Ε.Ι.Τ.)

Δημόσια Πρόσκληση για την υποβολή ερευνητικών προτάσεων προς χρηματοδότηση για το έτος 2016

Το Κέντρο Έρευνας για τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες, εκπληρώνοντας το βασικό του στόχο που είναι η οικονομική ενίσχυση της έρευνας στις ανθρωπιστικές επιστήμες, προσκαλεί ερευνητές να υποβάλουν για χρηματοδότηση μία ερευνητική τους πρόταση διάρκειας ενός έτους, την οποία προτίθενται να εκπονήσουν κατά το ημερολογιακό έτος 2016. Θα επιλεγούν συνολικά έως δέκα ερευνητικές προτάσεις. Η μέγιστη χρηματοδότηση για κάθε έρευνα ανέρχεται στο ποσό των 10.000 ευρώ.

Α. Θα χρηματοδοτηθούν έως οχτώ ερευνητικές προτάσεις για:

Μεταδιδάκτορες

Πρόκειται για ερευνητές οι οποίοι δεν έχουν ξεπεράσει τα πέντε έτη από το έτος λήψης του διδακτορικού τους και δεν εργάζονται με πλήρη απασχόληση.

Ανεξάρτητους ερευνητές

Πρόκειται για ερευνητές οι οποίοι έχουν λάβει το διδακτορικό τους τουλάχιστον πέντε έτη πριν την αίτηση και δεν εργάζονται με πλήρη απασχόληση.

Β. Θα χρηματοδοτηθούν έως δύο ερευνητικές προτάσεις για:

Ερευνητικές oμάδες

Πρόκειται για ομάδες αποτελούμενες από τρεις ερευνητές το μέγιστο. Δεν…

Δείτε την αρχική δημοσίευση 295 επιπλέον λέξεις

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΣΤΟΝ 20ό ΑΙΩΝΑ [ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ *18 – 20 ΙΟΥΝΙΟΥ 2015]

Ποιο είναι το προφίλ της Ιστοριογραφίας στον 20^ο αιώνα; Πώς γράφηκε η ιστορία στον αιώνα αυτό που τον σημάδεψαν δυο παγκόσμιοι πόλεμοι, εξοντώσεις ολόκληρων πληθυσμών, επαναστάσεις, ολοκληρωτικά καθεστώτα, η αλλαγή των σχέσεων ανάμεσα στα φύλα, το τέλος της αποικιοκρατίας αλλά και η εκτόξευση της τεχνολογίας και της επιστήμης σε πεδία πέρα από την πιο τολμηρή φαντασία των προηγούμενων εποχών; Πώς ανταποκρίθηκαν οι ιστορικοί, ποιο νόημα πήρε η ιστορία; Πώς η ιστορία, που εγκαθιδρύθηκε ως επιστήμη στον 19^ο αιώνα, ανταποκρίθηκε σε αυτές τις προκλήσεις; Πώς συνδέονται με τις εμπειρίες των κοινωνιών τα ιστορικά ρεύματα που αναπτύχθηκαν στον αιώνα αυτό; Να τα ερωτήματα που θα απασχολήσουν το μεγάλο παγκόσμιο συνέδριο που θα γίνει από τις 18 έως τις 20 Ιουνίου στην Αθήνα! Συμμετέχουν ιστορικοί που έρχονται από όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης, από την Αργεντινή έως την Ιαπωνία, από τον Καναδά έως την Αυστραλία. Οργανωτές του συνεδρίου είναι οι ερευνητές του επιστημονικού προγράμματος «Η ελληνική ιστοριογραφία στον 20^ο αιώνα», με φορείς το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου (Τμήμα Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής), το Πανεπιστήμιο Αθηνών (Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας), το περιοδικό Ιστορείν και το International Network of Theory and History. Είναι πρώτη φορά που διεξάγεται ένα παρόμοιο συνέδριο. Η κύρια προβληματική του είναι όχι η παρακολούθηση των ιστοριογραφικών ρευμάτων, αλλά ο τρόπος που σχετίζονται οι ιστοριογραφικές προσεγγίσεις με την εμπειρία του 20^ου αιώνα. Οι πολλαπλοί δρόμοι που ακολούθησε η ιστοριογραφία και τα αντίστοιχα παραδείγματα που διαμορφώθηκαν μεταμόρφωσαν εντελώς το πεδίο των ιστορικών σπουδών τον 20^ο αιώνα, ιδιαίτερα στο δεύτερο μισό του, έτσι ώστε είναι δύσκολο να μιλάμε για ένα συμπαγές αντικείμενο σπουδών. Η έξοδος της ιστοριογραφίας από το μαυσωλείο του 19^ου αιώνα και το άνοιγμά της σε νέες αναζητήσεις τη μετέτρεψε σε ένα φάντασμα που άλλοτε κρατούσε τις κοινωνίες σε επαγρύπνηση και άλλοτε χρησίμευε ως μέσο ψυχαγωγίας. Ωστόσο, ακόμη και σήμερα, η Ιστορία αντιμετωπίζεται συνήθως σαν μια αφηρημένη ιδέα ή ένας ακόμη ακαδημαϊκός κλάδος, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη τι είναι αυτό που συνδέει την ακαδημαϊκή ιστοριογραφία με όσα συμβαίνουν έξω από αυτήν. Αυτές οι συνδέσεις θα είναι το αντικείμενο των συζητήσεων του συνεδρίου. Μεταξύ των άλλων, θα συζητηθούν θέματα όπως: Πώς καθορίζει η ιστορική εμπειρία τη μελέτη του παρελθόντος; Πώς συνδέονται η ανάδυση νέων σπουδών, όπως αυτές του φύλου, της προφορικότητας, της δια-εθνικής (transnational) ιστορίας με αλλαγές στο πολιτικό, πολιτιστικό και κοινωνικό στερέωμα; Τι έγινε με τους δρόμους της ιστοριογραφίας που κάποια στιγμή προτάθηκαν αλλά δεν ακολουθήθηκαν; Πώς εντάσσονται έννοιες όπως η αλήθεια, η αντικειμενικότητα και η αμεροληψία στο σημερινό οπλοστάσιο του ιστορικού και πώς αλλάζει η σημασία τους καθώς μεταβάλλονται τα πολιτισμικά πλαίσια; Θα αναζητηθούν κυρίως οι πολλαπλές συνδέσεις μεταξύ των «εσωτερικών» και «εξωτερικών» διαδικασιών και πραγματικοτήτων, μεταξύ των επιρροών μέσα και έξω από την ακαδημία που επηρέασαν την ιστορική σκέψη και διαμόρφωσαν τους ποικίλους τρόπους συλλογικής εμπειρίας του 20^ου αιώνα. Το συνέδριο θα πραγματοποιηθεί στο κεντρικό κτήριο του Πανεπιστημίου Αθηνών στις 18-20 Ιουνίου 2015, θα διεξαχθεί στα αγγλικά (χωρίς μετάφραση) και η συμμετοχή είναι ανοικτή για το κοινό. Το πρόγραμμα του συνεδρίου μπορείτε να το βρείτε εδώ: Historiography20c-program Περισσότερες πληροφορίες: http://www.historein.gr