ΤΕΥΧΟΣ #3 ΧΕΙΜΩΝΑΣ 2014

Κυκλοφόρησε το τρίτο τεύχος του περιοδικού Ιστορία της τέχνης (Χειμώνας 2014-2015). Πρόκειται για το μοναδικό στη χώρα μας περιοδικό ακαδημαϊκού και ερευνητικού προσανατολισμού με εξειδίκευση στο πεδίο της ιστορίας και της θεωρίας της τέχνης από την Αναγέννηση έως τις μέρες μας. Το περιοδικό, ένα πεδίο ανεξάρτητου επιστημονικού διαλόγου, απευθύνεται ταυτοχρόνως και στο συνεχώς αυξανόμενο κοινό των φιλότεχνων, στους φοιτητές, στους καλλιτέχνες, στους συλλέκτες, στους επαγγελματίες του χώρου (επιμελητές μουσείων, χώρων τέχνης, πολιτιστικών φορέων και ιδρυμάτων) και γενικότερα σε όλους εκείνους που επιθυμούν να προσεγγίσουν τα καλλιτεχνικά φαινόμενα με έναν έγκυρο και ουσιαστικό τρόπο αλλά και να ενημερωθούν κριτικά για τις νέες εκδόσεις, τις επιστημονικές και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, τις εκθέσεις και τα συνέδρια που πραγματοποιούνται εντός και εκτός Ελλάδας.

Στο τεύχος #3 (Δεκέμβριος 2014) το περιοδικό διευρύνει τον ορίζοντά του προς μια περιοχή που ανέκαθεν διατηρούσε με την ιστορία των εικαστικών τεχνών μια περίπλοκη σχέση: την ιστορία της αρχιτεκτονικής. Στο παρόν τεύχος περιλαμβάνεται λοιπόν η συναρπαστική ιστορία των CIAM, των Διεθνών Συνεδρίων Μοντέρνας Αρχιτεκτονικής, κατά την πρώτη –μεσοπολεμική– περίοδο της λειτουργίας τους. Το περιοδικό συμμετέχει επίσης –με κριτική διάθεση– στον εορτασμό του «Έτους Γκρέκο»– φιλοξενώντας ένα κείμενο του καθηγητή Fernando Marías, ενός από τους κορυφαίους μελετητές του έργου του Θεοτοκόπουλου (το κείμενο δημοσιεύεται εδώ για πρώτη φορά). Ακολουθεί μια νέα προσέγγιση για τη σχέση αρχαιολογίας και ιστορίας της τέχνης στην Ελλάδα τον 19ο αιώνα, ένα κείμενο για τις ελληνικές συλλογές έργων τέχνης στις πρώτες δεκαετίες 20ού αιώνα, μία άγνωστη συνεργασία του Γιάννη Τσαρούχη με το περιοδικό Ερυθρός Σταυρός της Νεότητος, όπου περιλαμβάνεται ίσως το πιο πρώιμα (1927) δημοσιευμένο έργο του, η ελληνική μετάφραση μιας βιογραφίας, είναι η πρώτη, του Μιχαήλ Αγγέλου που έγραψε στα λατινικά ο Paolo Giovio, μια επιστολή (1470) του ζωγράφου Francesco del Cossa στον Δούκα Borso d’Este, τεκμήρια για τη σχέση του Λύσανδρου Καυταντζόγλου με την Ακαδημία του Αγίου Λουκά στη Ρώμη και, φυσικά, κριτική παρουσίαση σημαντικών εκθέσεων και βιβλιοκριτική καθώς και η παρουσίαση πρόσφατων επιστημονικών συνεδρίων. Τέλος, πρέπει να τονισθεί η σημασία μιας πρωτότυπης καταγραφής που περιλαμβάνεται στο παρόν τεύχος: δημοσιεύεται εδώ ο κατάλογος των διδακτορικών διατριβών περί νεότερης τέχνης που υποστηρίχτηκαν σε ελληνικά ΑΕΙ μεταξύ των ετών 1973 και 2013· χαρτογραφείται έτσι για πρώτη φορά αυτό το ειδικό πεδίο όπως προκύπτει από την ακαδημαϊκή έρευνα τα τελευταία 40 χρόνια.

Τη διεύθυνση του περιοδικού έχει ο Νίκος Δασκαλοθανάσης, καθηγητής ιστορίας της τέχνης στην ΑΣΚΤ, ενώ τη συντακτική ομάδα απαρτίζουν ο Παναγιώτης Ιωάννου, επίκουρος καθηγητής ιστορίας της τέχνης στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, η Τιτίνα Κορνέζου, επίκουρη καθηγήτρια ιστορίας της τέχνης στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και η Άννυ Μάλαμα, επιμελήτρια της Εθνικής Πινακοθήκης.

Το περιοδικό κυκλοφορεί κάθε χειμώνα και καλοκαίρι από τις εκδόσεις futura και βρίσκεται στα κεντρικά βιβλιοπωλεία όλης της χώρας.

«Αρχαιολογικοί Διάλογοι»

Οι «Αρχαιολογικοί Διάλογοι» είναι ένας νέος θεσμός, ένας διαρκής κριτικός και αναστοχαστικός διάλογος για τις αρχαιότητες και την αρχαιολογία στη σημερινή κοινωνία. Η βασική του μορφή θα είναι ένα ετήσιο, ανοικτό συνέδριο/ εκδήλωση/ καλλιτεχνικό γεγονός, μια συνάντηση κριτικής, θεωρίας και πράξης, ανοικτή σ’ όλους τους αρχαιολόγους: φοιτητές και καθηγητές, διευθυντές και συμβασιούχους, εργαζόμενους/ες και άνεργους/ες, ανεξάρτητα από επιμέρους εξειδικεύσεις και χρονολογικούς, εργασιακούς, θεωρητικούς ή άλλους προσδιορισμούς, πέρα από ιεραρχίες και στεγανά.

Είναι ακόμα ανοικτή σε ειδικούς και μη από άλλους χώρους, ανθρωπολόγους, ιστορικούς, ιστορικούς της τέχνης, μουσειολόγους, αρχιτέκτονες, καλλιτέχνες, αλλά και όποιον/α θέλει να συνεισφέρει στη συζήτηση για το ρόλο και τη σημασία των αρχαιοτήτων και της αρχαιολογίας σήμερα.

Η θεματολογία των συνεδρίων θα διαμορφώνεται κάθε φορά από τις προτάσεις για θεματικά εργαστήρια, εισηγήσεις, δρώμενα, και άλλες δραστηριότες, στα πλαίσια των παραπάνω αρχών της κριτικής, του αναστοχασμού, και του ανοιχτού και αντι-ιεραρχικού τους χαρακτήρα. Ενδεικτικά, τα συνέδρια μπορούν να πραγματευτούν ζητήματα όπως τα παρακάτω:

-Αρχαιολογία και σύγχρονη κοινωνία

-Κριτική, κοινωνική ιστορία της αρχαιολογίας

-Αρχαιολογία και «ανάπτυξη»

-Αρχαιότητες, αρχαιολογία και ταυτότητες (εθνοτικές, εθνικές, ταξικές, φύλου, τοπικές, κ.ά.)

-Πολιτική οικονομία της αρχαιολογίας, και της αρχαιολογικής πρακτικής

-Αρχαιολογία και εργασιακές σχέσεις

-Σχέσεις της αρχαιολογίας με την κοινωνική ανθρωπολογία, την ιστορία, τη φιλοσοφία, τις άλλες επιστήμες, τη σύγχρονη τέχνη

‘Archaeological Dialogues’, a new institution for archaeology in Greece

‘Archaeological Dialogues’ is a new institution, a continuous critical and reflective dialogue about antiquities and archaeology in contemporary society. Its basic form will be an annual, open conference/cultural event, a meeting of critique, theory and action, open to all archaeologists: students and professors, archaeologists working in the archaeological service at all levels, employed and unemployed, irrespective of sub-specializations and chronological, employment, theoretical or other attributions, beyond hierarchies and other barriers.

It is also open to specialists and non-specialists from other fields: anthropologists, historians, sociologists, art historians, museologists, architects, artists and anyone who wishes to contribute to the conversation about the role and significance of antiquities and archaeology today.

The themes of the conferences will take shape each time based on the proposals for workshops, presentations, theatrical events and other activities, within the framework of the above principles of critique, reflexivity and their open and anti-hierarchical character.